کاخ دولما باغچه استانبول

کاخ دولما باغچه Dolmabahçe Sarayı یا کاخ دولمه باغچه استانبول یکی از شاهکارهای معماری عثمانی در بخش اروپایی تنگه بسفر می باشد. معماری بی نظیر، تزئینات چشم نواز، لوسترهای معروف و بزرگ، سالن و تالارهای مجلل و همچنین محوطه ورودی و باغ سرسبز همگی از ویژگی های منحصر به فرد این کاخ هستند که به دستور عبدالمجید اول در سال 1843 تا 1856 میلادی ساخته شده اند. به طوریکه در حال حاضر به یکی از زیباترین جاهای دیدنی استانبول در کرانه شرقی تنگه بسفر تبدیل شده است. در ادامه به معرفی کاخ دولما باغچه، معماری و تاریخچه ساخت، لوستر و تالار و سالن ها و اطلاعات مهم برای بازدید از آن از قبیل آدرس، ساعت بازدید و هزینه ورودی و غیره خواهیم پرداخت.

کاخ دولما باغچه استانبول در تنگه بسفر

کاخ دولما باغچه استانبول

ترکیه به دلیل موقعیت جغرافیایی بسیار ویژه و قرار گرفتن در قاره اروپا و آسیا گذشته ای پر از فراز و نشیب داشته و دولت های متعددی در آن حکومت کرده اند. به قدرت رسیدن امپراتوری عثمانی در این کشور و انتخاب استانبول به عنوان پایتخت فرماندهی تاثیر زیادی بر تغییر سبک زندگی و معماری این شهر داشته است. کاخ دولما باغچه استانبول از نمونه های بارز ورود معماری اروپایی به ترکیه می باشد که در طی سالها چندین امپراتور عثمانی در آن زندگی و حکومت کرده و در حال حاضر یکی از آثار ارزشمند ملی ترکیه محسوب میشود.

کاخ دولما باغچه که به آن دولمه باغچه نیز گفته میشود، بنایی با معماری به سبک باروک و نئوکلاسیک می باشد که به دستور عبدالمجید یکم؛ امپراتور وقت عثمانی، ساخته شده است. بعد از رونق گرفتن ساخت و ساز و زندگی به سبک اروپایی در تنگه بسفر استانبول، عبدالمجید یکم که در کاخ توپکاپی زندگی می کرد، دستور ساخت کاخی جدید در این منطقه را صادر کرد. برای ساخت این کاخ بندر بسیار کوچک نزدیک به تنگه بسفر پر شد و سپس روی آن بخش های مختلف کاخ بنا گردید. به همین دلیل به آن دلما باغچه گفته میشود. دلمه به زبان ترکی یعنی پُر و باغچه منظور همان باغ است.

علاوه بر معماری چشم نواز، تزئینات به کار رفته در بخش های مختلف و فرش های دست باف هرکه ای و لوستر انگلیسی 60 شاخه ای، 14 تن طلا به کار رفته در تزئینات داخلی کاخ، نمای سنگی بیرونی کاخ و بناهایی همچون برج ساعت و مسجد دولما باغچه و چشم انداز زیبای این کاخ از دلایلی هستند که گردشگران زیادی به سمت آن جذب میشوند. شما می توانید در تور استانبول از این جاذبه، دیدن کنید.

تاریخچه کاخ دولما باغچه

تنگه بسفر از مهم ترین مناطق اروپایی استانبول می باشد که در دوران عثمانی مورد توجه اروپاییان قرار گرفته شد. در این دوران عبدالمجید دوم که حاکم وقت عثمانی بود، در کاخ توپکاپی به همراه خانواده زندگی می کرد. به دلیل شکوه بسیار زیاد معماری اروپایی، عبدالمجید یکم جذب آن شد و دستور ساخت کاخی بی نظیر را صادر کرد. برای ساخت بنا منطقه بشیکتاش انتخاب گردید که آب و هوا و چشم انداز فوق العاده ای داشت. ویرانه های کاخ بشیکتاش ساحل به عنوان مکان مناسب برای ساخت این کاخ شگفت انگیز انتخاب شد. افراد مشهوری همچون اوانیس کالفا Evanis Kalfa، نیگوش بالیان Nigoğayos Balyan، گارابت بالیان Garabet Balyan و حاجی سعید آقا طراحی کاخ دلما باغچه را برعهده داشتند.

طراحی و ساخت کاخ دلمه باغچه استانبول از سال 1843 تا 1856 طول کشید و بعد از اتمام ساخت، عبدالمجید اول و خانواده خود به همراه افراد مهم دولتی به آن نقل مکان کردند. پنج سال بعد از نقل مکان عبدالمجید اول به این کاخ دوره حکومت او با پایان یافتن عمرش به اتمام رسید. در سال 1861 و فوت عبدالمجید اول، بردار وی به نام عبدالعزیز حکومت را در دست گرفت و دولما باغچه مرکز فرماندهی او شد. در کمتر از 100 سال این پادشاه عثمانی عزل و بعد از او مراد پنجم و عبدالحمید، مهمت پنجم و محمد ششم و خلیفه عبدالمجید عثمان اوغلو روی کار آمدند و در دلما باغچه زندگی کردند.

کاخ دلما باغچه علاوه بر اینکه محل زندگی حاکمان عثمانی بود، به عنوان مرکز اداری نیز در نظر گرفته میشد. در کنار کاخ دولما باغچه، کاخ ییلدیز نیز در سال 1889 بنا شد و به عنوان مرکز اداری حکومت عثمانی تا سال 1909 مورد استفاده قرار گرفت. 

معماری کاخ دولما باغچه

جالب است بدانید که ساخت کاخ دولما باغچه استانبول و صرف هزینه های بسیار زیاد و معادل 35 تن طلا برای آن یکی از دلایل فروپاشی امپراتوری عثمانی بود. چون برای ساخت این کاخ دولت عثمانی از کشورهای اروپایی مبالغ هنگفتی را دریافت نمود و به مرور اثرات آن در تضعیف اقتصادی حکومت و فروپاشی آن مشاهده شد. با روی کار آمدن جمهوری ترکیه به رهبری آتاتورک، از سال 1924 این کاخ به عنوان میراث ملی این کشور ثبت و بخش هایی از آن به عنوان موزه مورد استفاده قرار میگیرد. البته آتاتورک نیز در یکی از ساده ترین اتاق های آن زندگی میکرد و در همان جا نیز درگذشت.   

معماری کاخ دولما باغچه

یکی از مهم ترین دلایل شهرت کاخ دولما باغچه استانبول، معماری بی نظیر آن می باشد که ترکیبی از سبک های باروک و نئوکلاسیک است. این کاخ در منطقه ای به وسعت 110 هزار متر مربع واقع شده و مساحت کاخ 45 هزار متر مربع می باشد. طراحی این بنا به گونه ای انجام شده که در آن شاهد 285 اتاق، 44 سالن و تالار، 68 سرویس بهداشتی، 6 حمام ترکی، آشپزخانه های همایونی و مطبخ امیری، حرم سرا، باغ و محوطه و چندین بنا در محوطه آن خواهید بود. کاخ دولما باغچه در حالت کلی سه طبقه دارد و تالارهای مختلف آن به شیوه ای هنرمندانه به بخش ها و طبقات مختلف راه دارند. در این کاخ می توانید حرم سرا، سالن های تشریفاتی و آپارتمان های اداری در بخش های مختلف واقع شده و حریم خصوصی در معماری آنها به خوبی رعایت شده است.

بخش های مختلف کاخ دولمه باغچه استانبول

کاخ دولما باغچه تالار و سالن های بسیار زیادی دارند که هر یک کاربردهای خاصی داشته اند. از مهم ترین بخش های این کاخ که پیشنهاد می کنیم آن را از دست ندهید عبارتند از:

سلامیک یا مابینی همایون

در طبقه اول کاخ دولمه باغچه و در غرب آن، یکی از مهم ترین و باشکوه ترین بخش های کاخ به نام مابینی همایون یا سلامیک بنا شده است. این بخش علاوه بر فرش های دستباف هرکه ای، مبلمان و پرده های بسیار لوکس، چلچراغ های درخشان، دارای چشم انداز بسیار زیبا به تنگه بسفر می باشد. البته چشم انداز سمت دیگر این سالن خشکی می باشد و اتاق های اعضای مجلس نمایندگان و شیخ الاسلام و مارشال کاخ در آن قرار دارد. به توجه به چشم انداز زیبای تنگه بسفر، این سمت از مابینی همایون به محل کار افرادی همچون وزیراعظم و سران مهم امپراتوری عثمانی اختصاص داده شده است.

بخش های مختلف کاخ دولمه باغچه استانبول

بخش مابینی همایون در حالت کلی از دو طبقه تشکیل شده و در آن سالن های بسیار باشکوه همچون سالن مدحال، سالن سفرا، اتاق دبیرخانه، اتاق سرخ، سالن زولوچین قرار گرفته اند. این سالن ها هر یک دارای کاربردهای متفاوتی بوده و با زیباترین و گران بهاترین وسایل و فرش ها دیزاین شده اند. از زیباترین وسایلی که در این سالن ها چشم ها را به خود خیره می کند می توان به چلچراغ های بی نظیر آن اشاره کرد که از کریستال های باکارا فرانسوی ساخته شده اند.

بخش سلامیک یا مابینی همایون

حرم سرا کاخ دولما باغچه

حرم سرا یا همان حرم همایونی بخش بسیار مهمی در کاخ دولما باغچه می باشد که برای زندگی زنان عقدی و صیغه ای شاه و مادر شاه و فرزندان شاه ساخته شده است. این بخش دارای اتاق های متعددی بوده و فرش و گلیم ها و تابلوهای نقاشی به کار رفته در بخش های مختلف آن چشم هر بیننده ای را به خود خیره می کند.

حرم همایونی یا همان حرم سرا دارای دو تالار بسیار معروف به نام های تالار آبی و صورتی می باشد. تالار آبی محلی برای نشست مادر شاه با زنان سران کشورهای مختلف بوده و در آن جشن و مراسم های مختلف برگزار میشده است. دلیل نام گذاری این تالار به نام تالار آبی تزئیات و روکش مبلمان و پرده های آن می باشد که دارای رنگ آبی هستند. تالار صورتی نیز از دیگر بخش های مهم حرم همایونی می باشد که با فرش های هرکه ای، چلچراغ های کریستالی، ورق های طلایی به کار رفته در دیوار و سقف و مبلمان و پرده های قرمز و صورتی جلوه ای بی نظیر پیدا کرده است. این بخش برای برگزاری نشست های مادر شاه با زنان سران کشورهای دیگر و افراد مشهور کاربرد  داشته است.

یکی از اتاق های حرم سرا بعد از سقوط دولت عثمانی، به آتاتورک اختصاص یافت و در آن نیز درگذشت. با ورود به این اتاق می توانید پرچم ترکیه را روی تخت آتاتورک مشاهده کنید. علاوه براین، ساعت اتاق نیز بر روی 9:05 دقیقه متوقف شده است که زمان مرگ آتاتورک است.

حرم همایونی در کاخ دولما باغچه استانبول

سالن تشریفات

تالار یا سالن تشریفات زیباترین و باشکوه ترین تالار در این کاخ می باشد که در آن 56 ستون با تزئیات بی نظیر به کار رفته است. لوستر کاخ دلمه باغچه در تمام دنیا شهرت دارد و در همین تالار قرار گرفته است. این چلچراغ بی نظیر که هدیه ای از طرف ملکه ویکتوریا می باشد، 4.5 تن وزن دارد و 750 حباب در آن به کار رفته است. این چلچرغ به سبک بوهمی ساخته شده و بسیار درخشان است. البته لازم به ذکر است که ابهاماتی درباره اینکه آیا این چلچراغ هدیه بوده است یا توسط دولت عثمانی خریداری شده وجود دارد و اسنادی نیز در این زمینه پیدا شده است که هدیه نبودن آن را به اثبات میرساند.

تالار تشریفات بین حرم همایونی و مابینی همایون واقع شده و مراسم های مهم مذهبی و نشست های سیاسی در آن برگزار میشده است.

سالن تشریفات دولما باغچه

باغ دولما باغچه

بخش بسیار زیبای دیگر این کاخ، محوطه آن است که از بخش های مختلفی تشکیل شده است. بخشی از این باغ کاملا محرمانه طراحی شده و مختص زنان دربار و اهالی حرم همایونی بوده و به جز خواجه ها سایر افراد حق حضور در آن را نداشته اند. در بخش شرقی کاخ دولما باغچه نیز کاخ ولیعهدی قرار گرفته که محل زندگی ولیعهد بوده است. کاخ ولیعهدی در حال حاضر به عنوان موزه ملی نقاشی ترکیه مورد استفاده قرار میگیرد و می توانید از آن بازدید کنید.

برج ساعت در سالهای 1890 تا 1895 توسط سرکیس بالیان در این باغ بنا شده و رو به تنگه بسفر است. در جنوب کاخ نیز مسجد دما باغچه واقع شده که ساخت آن از سال 1853 تا 1855 طول کشیده است.    

اطلاعات دسترسی به کاخ دولما باغچه

یکی از بهترین جاهای دیدنی که در تور استانبول نوروز 1404 و سایر ایام می توانید از آن بازدید کنید، کاخ دولمه باغچه است و اطلاعات زیر برای بازدید از آن می تواند مفید باشند:

آدرس کاخ دلما باغچه استانبول

این کاخ در فاصله بسیار کمی از میدان تکسیم در منطقه اروپایی استانبول در منطقه بشیکتاش واقع شده است.

آدرس: استانبول، ناحیه اروپایی بشیکتاش، محله ویشنزاده، خیابان دلما باغچه (Dolmabahçe Cd., ۳۴۳۵۷ Beşiktaş/İstanbul, Turkey)

چگونه از تکسیم به کاخ دلمه باغچه برویم؟

به دلیل موقعیت مکانی بسیار مناسب این کاخ، از نقاط مختلف شهر می توانید براحتی به شیوه های مختلف به آنجا بروید. به عنوان مثال از میدان تکسیم با تاکسی می توانید به کاخ بروید و تنها 1.2 کیلومتر با هم فاصله دارند. از سایر مناطق نیز با ترموا و قطار کابلی و تاکسی استفاده کنید. دقت داشته باشید که ایستگاه های اتوبوس تا این کاخ تنها 10 دقیقه فاصله دارند.

ساعت بازدید کاخ دلما باغچه

بازدید در تمام روزهای هفته: 9 صبح تا 4 بعدازظهر

بازدید از موزه کاخ دلما باغچه: 9 صبح تا 5 بعداز ظهر به جز روزهای یکشنبه

هزینه ورودی کاخ دلما باغچه

هزینه ورودی کاخ 120 لیر می باشد و از تمام بخش ها می توانید بازدید کنید. البته دقت داشته باشید که بازدید از حرم سرای همایونی 90 لیر هزینه اضافه  دارد.